De Belgische consument in tijden van Covid-19: gedrag en vooruitzichten na de crisis

FacebookTwitterLinkedIn

Meer dan één Belg op drie is erg bevreesd voor de toekomst en 60% van hen verwacht dat de Covid-19-pandemie de komende weken gevolgen zal hebben voor zijn persoonlijke financiële situatie, zo blijkt uit een gezamenlijke studie van AQ-Rate, Mission-Systole, Spike en Origami PR. Is het om deze situatie te counteren dat 41% van de ondervraagde personen eraan denkt om deze zomer niet op vakantie te vertrekken?

Wordt de psychologische impact van deze pandemie voldoende ingeschat? Volgens een studie door AQ Rate op vraag van Mission-Systole en Spike, in samenwerking met Origami PR, maakt 53,6% van de Belgen zich zorgen over zijn naasten en is 20,9% bevreesd over zijn persoonlijke situatie. De stress is bijzonder voelbaar bij jongeren en vrouwen en is meer uitgesproken in Brussel dan in de twee andere gewesten van het land. In dit klimaat van angst, dat wordt aangescherpt door de lockdown, vindt slechts 34,5% van de respondenten troost in het gezin en profiteert 33,7% van de vrije tijd waarover ze momenteel beschikken.

Hoe beleven de Belgen deze pandemie en wat gaan ze doen als de crisis achter de rug is? Vijf sleutelelementen om te onthouden.

1. Brusselaars en Walen zwaarder getroffen in hun portemonnee dan de Vlamingen

Nagenoeg zes Belgen op de tien gaan ervan uit dat de coronacrisis een negatieve impact zal hebben (sterk, gedeeltelijk of gematigd) op hun inkomen. We zien echter opvallende regionale verschillen: één Vlaming op twee verwacht geen impact op zijn levenscomfort, 72% van de Brusselaars vreest financiële moeilijkheden tijdens de komende weken (zware moeilijkheden voor 19% van hen). De Walen zijn nauwelijks minder pessimistisch met 68% van de ondervraagden die zich zorgen maakt over zijn financiële situatie op korte termijn.

2. Uitgaven teruggeschroefd?

Ondanks deze bezorgdheid, en dat is toch paradoxaal te noemen, denkt 75% van de Vlamingen, 64% van de Walen en 56% van de Brusselaars evenveel als gewoonlijk uit te geven na de lockdown, of zelfs meer dan gewoonlijk om “de achterstand in te lopen” die het gevolg is van de sluiting van bepaalde handelszaken (dat is het geval voor 19% van de ondervraagden in Brussel, tegenover 12% in Vlaanderen en 10% in Wallonië).

In welke uitgavenposten gaan de financieel minst slagkrachtige Belgen als eerste snoeien? Aankoop van kleding en schoenen (39%), restaurantbezoeken (37%), culturele uitstappen (30%), elektronica (29%) en uitrustingsgoederen zoals meubilair of auto’s (28%). Als deze prognoses bevestigd worden, zou dat uiteraard rampzalig zijn voor deze sectoren, die nu al bijzonder hard getroffen worden door de gedwongen staking van hun activiteiten tijdens de lockdown.

3. Een meerderheid van de Belgen zal deze zomer in België blijven

Ongeveer 36% van de ondervraagden denkt zijn reisbudget voor deze zomer te gaan terugschroeven en 41% heeft nu al eenvoudigweg beslist om af te zien van de zomervakantie. Van wie zijn vakantie lang vooraf geboekt had, heeft slechts 5% reeds het nodige gedaan om te annuleren, terwijl 30% nog twijfelt over wat er moet gebeuren. Slechts een Belg op de tien, veeleer stadsbewoner en zonder kinderen, denkt erop uit te trekken en een mooie reis te maken van zodra de grenzen opnieuw opengaan.

4. Evolutie van de consumptie: verwachtingen tegenover de merken

57% van de consumenten wacht vastberaden de promoties af om zo zijn levensstandaard op peil te houden, maar dat is misschien niet de essentie. Uit de studie blijkt immers dat slechts 24% van de consumenten niets nieuws verwacht van de merken na afloop van de crisis, vooral dan in Vlaanderen. 38% van de ondervraagden verwacht van hen een gebaar van solidariteit, 33% tekenen van respect en 17% een concreet sociaal engagement.

Concreter wensen gemiddeld drie of de vier consumenten dat de fabrikanten lessen trekken uit deze crisis door hun productie terug te halen naar Europa (82% is het “volkomen” of “veeleer eens” met deze stelling), en daarbij meer het accent te leggen op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid (81%), de consumenten beter te informeren (79%) en waar nodig de medische wereld te helpen in de strijd tegen het virus (81%).

Ook al is 46% van de Belgen van oordeel dat na de crisis “alles zoals tevoren zal herbeginnen” op economisch vlak, toch neemt 76% zich voor om meer lokale producten te gaan kopen om de nationale productie te ondersteunen en wil 58% voorrang geven aan de lokale handel. Tegelijk bevestigt 83% trouw te willen blijven aan zijn favoriete supermarkt als dank voor het tijdens de crisis geleverde werk.

5. Altruïsme als belangrijkste deugd

Meer dan een Belg op de zeven, in het bijzonder in Brussel en Wallonië, is bereid een deel van zijn spaargeld op te offeren om naasten te helpen. We tellen ook veel filantropen die bereid zijn om verenigingen te helpen (8%) of om het wetenschappelijk onderzoek te steunen (5%).

Wat kan verbazen in deze tijden van beursperikelen: 11% van de ondervraagden (vooral de 55-plussers en mensen zonder kinderen) is van plan aandelen te beleggen.