Recent raakte de eerste informatie bekend over de impact van de nieuwe iOS-versie op het aanvaarden van reclametracking.
Zoals min of meer te verwachten was, ligt de ‘opt-in’ die gevraagd wordt van de houders van een mobiel Apple-toestel bijzonder laag. Facebook maakte zich terecht zorgen. De gepubliceerde cijfers zijn globaal, maar er zijn weinig redenen waarom ze in België of meer bepaald in Vlaanderen zouden verschillen. Het beeld van de gewoonten en attitudes inzake persoonlijke gegevens in het noordelijke landsgedeelte is volgens de laatste Digimeter contrastrijk. We konden al vaststellen dat Vlamingen wantrouwig staan tegenover de manier waarop deze gegevens met de media verwerkt worden (met een groot verschil tussen de buitenlandse media, en meer bepaald de sociale netwerken, en de lokale media) die op dat vlak moeten wijken voor de overheid en de ziekenhuizen bijvoorbeeld.
Andere kwestie: de Digimeter ondervroeg zijn respondenten over hun bezorgdheid betreffende hun online privacy. Hier kunnen we spreken van een halfvol of een halfleeg glas. In 2020 verklaarde een nipte meerderheid van respondenten (51% om precies te zijn) zich (veel) zorgen te maken over hun privacy. Relatief gezien daalde deze proportie met 16% ten opzichte van 2019. De gevoeligste daling betreft de respondenten die zich zeer bezorgd toonden over het onderwerp, van 17 naar 10%. Kortom, in het algemeen verklaart nog steeds één Vlaming op twee zich zorgen te maken, maar een jaar geleden lag dat aantal veel hoger. Op dat vlak bestaat er een duidelijke generatiekloof. Eenmaal ouder dan 25 is minder dan 50% van de respondenten bezorgd om de privacykwestie (tegenover 39% bij de 16-24-jarigen). De daling van de bezorgdheid ten opzichte van 2019 is weliswaar aanzienlijk binnen alle leeftijdscategorieën.
In zijn commentaren zet IMEC ze nog eens extra in de verf en schrijft ze toe aan een “gevoel van verhoogde veiligheid door een verstrengde wetgeving”. Los van de wetgeving zijn ontwikkelingen zoals die van iOS of de grotere zichtbaarheid van het cookiebeleid misschien ook remedies die het wantrouwen helpen indijken. Het is in elk geval interessant om de evolutie van de ‘privacy’ indicator in de nabije toekomst op te volgen.
Privacy: de Vlaamse paradox “digitale privacy” is duidelijk een hot topic die de Digimeter in zijn opeenvolgende edities heeft uitgewerkt. De oudste attitudevraag op dit vlak dateert uit de editie van 2017: ze betreft de bezorgdheid over sociale media. In 2020 is het percentage mensen dat zich hierover zorgen maakt gestegen tot 59%, een niveau dat tot dusver nooit is bereikt, maar niet fundamenteel afwijkt van het verleden. Op dit punt neemt de bezorgdheid, net als bij vrijwel alle andere attitudes inzake privacy, aanzienlijk toe met de leeftijd.
Op andere aspecten, zoals de kwestie van controle over gegevens, gepercipieerde transparantie of het belang van een deal “persoonsgegevens in ruil voor informatie of diensten”, verschillen de waarden die in 2020 worden vastgesteld niet fundamenteel van andere eerdere observaties. De optie ‘gegevens in ruil voor iets’ wordt gekenmerkt door apart generatieprofiel: ze kan niet minder dan 40% van de jongvolwassenen tussen 25 en 34 jaar interesseren en een op de drie personen in de omringende leeftijdsgroepen (16- 24 jaar en 35-44), tegenover 29% bij de totale bevolking.
Ten slotte lijkt het erop dat de Vlamingen erg letten op de toestemmingen die ze aan applicaties geven in termen van toegang tot contacten, foto’s, locatie, enz. op hun toestellen. Deze vraag over toelatingen werd in 2019 geïntroduceerd in de Digimeter en kreeg al meteen brede goedkeuring (69%), een percentage dat een jaar later verder opliep tot 73%. Zelfs bij de minst wantrouwige groepen (die jonger dan 25), zegt bijna 2/3 dat ze het belangrijk vinden om de apps die ze downloaden toe te staan.
Zoals IMEC opmerkt, maken de Vlamingen zich minstens in sommige gevallen zorgen over een grotere controle over hun persoonsgegevens. Met paradoxen, want het instituut onderstreept ook dat het percentage van degenen die zeggen de teksten te lezen die moeten worden goedgekeurd – je weet wel, de ellenlange juridische pagina’s die het gebruik van persoonsgegevens beschrijven voordat software of een applicatie wordt geïnstalleerd – gedaald is van 51 naar 41% tussen 2019 en 2020.