De Vlaamse Regulator voor de Media, de onafhankelijke toezichthouder voor de Vlaamse audiovisuele media, publiceert het rapport ‘Mediaconcentratie in Vlaanderen 2024’.
Met dit rapport brengt de VRM jaarlijks de Vlaamse mediasector in kaart, worden de belangrijkste evoluties beschreven en wordt de bestaande concentratie gemeten.
De taak van de VRM beperkt zich tot het rapporteren van de bestaande concentratie, zonder de bevoegdheid om er eventueel rechtstreeks tegen op te treden. Door correcte en onafhankelijke informatie te bundelen over de posities van de spelers in de Vlaamse mediasector, wil de VRM een instrument aanreiken aan de beleidsmakers. Het is aan het beleid om eventuele acties te ondernemen om de door de VRM geschetste evoluties waar nodig bij te sturen.
Het is ook de bedoeling dat het rapport zijn weg vindt naar de sector, mediaprofessionals en een breder in media geïnteresseerd publiek. Het inhoudelijke luik van het rapport werd op 1 oktober 2024 afgesloten. Wijzigingen die nadien werden aangekondigd, zijn niet meer opgenomen in het rapport.
Algemene conclusie van het rapport 2024:
- Wanneer we de mediagroepen overkoepelend bekijken valt de dalende curve van de bedrijfswinst op (boekjaar 2023). Verschillende mediaondernemingen tekenen een bedrijfsverlies op of zien de bedrijfswinst sterk terugvallen. Oorzaak zijn moeilijke marktomstandigheden, maar vooral de blijvend oplopende kosteninflatie. De rendabiliteit loopt terug. Ondanks de (gemiddelde) stijging in omzet, dalen de marges verder.
- Wat lokale journalistiek betreft, zien we sinds 2018 een constante daling van het aantal regionale edities van de nationale kranten. Na de coronacrisis hielden veel gratis lokale/regionale bladen ermee op.
- De negatieve evolutie m.b.t. het aantal Vlaamse beroepsjournalisten lijkt momenteel (even) gekeerd, dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ). Op vijf jaar tijd stelde de VVJ een lichte stijging van het aantal Vlaamse beroepsjournalisten vast.
- Het meten van crossmediale concentratie wordt een complexe oefening, dezelfde mediacontent wordt via verschillende kanalen tot bij de consument gebracht. De vergelijking van kijkdichtheid of bereik over verschillende platformen is niet gemakkelijk gezien de informatie hierover op verschillende manieren wordt verzameld. De Vlaamse Regering en de Vlaamse mediabedrijven investeren intussen in een nieuw crossmediaal meetsysteem, via het Cross Mediaal Consortium (XMC). Dit systeem zal het mediagebruik van 1.500 Vlamingen op verschillende toestellen meten. Het doel is om Vlaamse media beter te laten inspelen op gebruikerswensen en de dominantie van internationale spelers tegen te gaan.
- Hoewel er niet één speler is die de hele Vlaamse mediasector domineert, blijken veel vormen van horizontale, verticale of crossmediale concentratie te bestaan in en tussen een aantal segmenten van verschillende Vlaamse mediavormen. Voor de aggregatie van klassieke mediaproducten blijft 80 tot 100% van de markt in handen van slechts vijf mediagroepen: VRT, DPG Media, Mediahuis, Roularta Media Group en Play Media. DPG Media is als enige actief in alle mediaproducten en ontpopt zich als toonbeeld van een crossmediale mediagroep.